Nuôi cá trê trong hồ lót bạt, bể xi măng là hướng đi mới thích hợp với các hộ gia đình hạn chế về diện tích đất, không có ao nuôi. Ưu thế của mô hình này là dễ chăm sóc, quản lý, hạn chế được nhiều dịch bệnh, các thúc đẩy trực tiếp của ngoại cảnh. Tuy nhiên đây là hướng đi khá mới nên bà con chưa có nhiều kinh nghiệm trong việc chăm sóc, quản lý. Do đó để giúp các nông hộ giảm thiểu tối đa rủi ro, có tri thức trong chăn nuôi, nội dung này sẽ hướng dẫn cụ thể, cụ thể cách nuôi cá trê trong bể xi măng, mời bà con cùng theo dõi.
Bạn đang xem: Mô hình nuôi cá trê trong bể xi măng hiệu quả nhờ sử dụng máy thái cá 3a
Nội dung nội dung
Các loại cá trê và dấu hiệu sinh họcKỹ thuật nuôi cá trê lai trong bể xi măngPhòng và xử lý một số bệnh thường gặp
Mô hình nuôi cá trê lai trong bể xi măng đang góp phần giúp nhiều hộ dân thoát nghèo
Các loại cá trê và dấu hiệu sinh họcKỹ thuật nuôi cá trê lai trong bể xi măngPhòng và xử lý một số bệnh thường gặp
Trong những năm gần đây, cá trê thương phẩm được nhân rộng quy mô chăn nuôi trên nhiều địa bàn của cả nước, mang lại nguồn thu đáng kể cho các hộ dân. Mô hình nuôi cá trê của anh Nguyễn Văn Năm (Diên Khánh, Khánh hòa), sau những thất bại ban đầu do chưa có kỹ thuật, anh đã không ngừng hỏi hỏi, tích lũy. Khởi đầu nuôi trê lai trong bể xi măng từ năm 2014, đến nay mỗi lứa anh xuất bán gần 2 tạ cá, thu trên 10 triệu đồng. Anh Năm đa phần bán cho các quán ăn, khách sạn, quán ăn, các nhà cung cấp sơ chế thực phẩm…
Mô hình nuôi cá trê trong bể xi măng
Nông dân hai lúa Lưu Công trí ở Tân Phúc cũng là một điển hình. Sau khoảng thời gian trừ đi mọi khoản ngân sách, mỗi lữa anh thu lãi khoảng trên 30 triệu đồng nhờ vận dụng đúng kỹ thuật nuôi trê trong bể xi măng.
Các loại cá trê và dấu hiệu sinh học
Các loài cá trê nuôi thông dụng
Họ cá trê có nhiều loại khác nhau được nuôi trồng và lai tạo ở nhiều nơi trên toàn cầu. Ở Việt Nam hiện tại nuôi thông dụng 4 loại cá trê:
Cá trê đen – Clarias fuscus Cá trê vàng – Clarias macrocephalus Gunther Cá trê trắng – Clarias batrachus Cá trê phi – Clarias lazera
Cá trê đen – Clarias fuscus Cá trê vàng – Clarias macrocephalus Gunther Cá trê trắng – Clarias batrachus Cá trê phi – Clarias lazera
4 giống cá trê này đều có sức đề kháng cao vì có đơn vị “hoa quế”. Do đó nó có thể thích ứng tốt, sinh trưởng và phát triển ổn định trong nhiều môi trường khác nhau như: ao tù, mương rãnh, bể xi măng, bể lót bạt, nuôi ở nơi có hàm lượng oxy thấp.
Dấu hiệu sinh học
– Cá trê đen – Clarias fuscus
Được nuôi thông dụng ở miền Bắc. Mùa đẻ từ tháng 3, tháng 4 và tháng 8, tháng 9. Nhiệt độ sống thích hợp từ 11-39,5oC; độ pH: 3,5-10,5; độ mặn dưới 15‰. Cá giống cỡ 15cm có khoảng 2000 trứng.
Cá trê đen có thịt ngon, bán được giá trị kinh tế cao nhưng sản lượng thấp. Cá trê đen hoạt động đa phần vào ban tối, khi đi kiếm ăn chúng sẽ phát ra tiếng kêu “kèn kẹt”. Đặc biệt giống cá này hay sống thành đàn lớn, nuôi trong ao, mương rãnh hay có hiện tượng phá bờ, khoét lỗ chui rúc.
– Cá trê vàng – Clarias macrocephalus Gunther
Được nuôi thông dụng ở miền Nam Việt Nam. Giống cá này chậm to hơn cá trê trắng nhưng thịt lại thơm ngon, ngọt. Tuy nhiên cũng có hiện tượng hay phá bờ, trèo lóc đi vào lúc trời mưa.
Cá trê vàng
– Cá trê trắng – Clarias batrachus
Cá trê trắng có dấu hiệu là vây ở phần lưng và hậu môn không nối liền với vây ở phần đuôi. Sau khoảng thời gian chết, chúng sẽ chuyển sang màu trắng nhạt.
Thịt cá trê trắng không được ngon bằng trê vàng và trê đen. Do đó đây không phải là giống cá nuôi thương phẩm thông dụng.
– Cá trê phi – Clarias lazera
Cá trê phi có nguồn gốc từ châu Phi, sống ở hạ lưu sông Nin, các đầm, hồ lớn. Đây là giống cá có vận tốc sinh trưởng rất nhanh, thân hình lớn được nhập vào Việt Nam từ năm 1875 và nuôi trải nghiệm ở miền Bắc. Cá nuôi thương phẩm khoảng 3 tháng đã có thể xuất bán.
Cá trê phi
Thịt cá thơm ngon, lại có sức đề kháng tốt nên người ta đã tiến hành lai tạo cá trê phi đực với cá trê vàng giống gốc địa phương để tạo ra dòng cá trê lai vàng có vận tốc sinh trưởng nhanh, thịt ngon, rất được quan tâm nhân nuôi với mô hình rộng lớn.
Bảng 1: So sánh cụ thể dấu hiệu của các giống cá trê ở Việt Nam
Các giống cáTrê đenTrê vàngTrê lai vàngTrê phiMàu sắcXám nâuMàu sẫm đồng nhấtMàu vàng xám hoặc nâu vàng xám, bụng vàng nhạtGiữa có màu đen tro và có đốm đenThời gian nuôi (tháng)6 – 77 – 83 – 42 – 3Cá thương phẩm100 – 150g/con100 – 150g/con150 – 200 g/con250 – 1500g/conThân dài 20 – 30cmThân dài 35 – 50cm
Kỹ thuật nuôi cá trê lai trong bể xi măng
Chuẩn bị bể xi măng thả cá
Cách xây hồ xi măng nuôi cá:
Kiểu dáng: bể xi măng hình chữ nhật.Diện tích thích hợp nhất: 15 – 20m2Độ sâu thiết yếu: 1 – 1,5m
Kiểu dáng: bể xi măng hình chữ nhật.Diện tích thích hợp nhất: 15 – 20m2Độ sâu thiết yếu: 1 – 1,5m
Bể xi măng nuôi cá trê
Xung quanh bể xi măng nên có lưới quây cao để dự phòng cá phi ra ngoài (nhất là nuôi cá trê vàng).
Phía trên thiết kế mái che, có thể dùng mái xi măng tấm hoặc mái lá để giảm các thúc đẩy của ngoại cảnh (mưa, nắng gắt, gió lạnh…).
Nền bể xi măng nên xây với độ nghiêng khoảng 5 – 10% về phía ống thoát nước. Dưới nền trải một lớp cát dày khoảng 5 – 10cm để khi cá trê tiếp xúc với đáy bể xi măng không bị tổn thương, xước xát. Đồng thời cát cũng có tính năng lọc nước nên sẽ giúp bà con tiết kiệm được một lượng nước sạch để nuôi cá trê.
Điều kiện nuôi cá trê:
Độ mặn dưới 5 ‰Độ pH từ 5,5 – 8,0Có thể sống được trong môi trường oxy thấp từ 1 – 2mg/ lít (nhờ đơn vị hô hấp phụ)
Độ mặn dưới 5 ‰Độ pH từ 5,5 – 8,0Có thể sống được trong môi trường oxy thấp từ 1 – 2mg/ lít (nhờ đơn vị hô hấp phụ)
Xử lý bể xi măng trước khi thả cá trê:
Nên hoàn thiện bể trước ít nhất 1 tháng khi nuôi cá. Tương tự như mô hình nuôi cá trê ở ao, trước khi thả cá, bể xi măng cũng cần được xử lý. So với bể cũ đã từng nuôi thì chỉ cần rửa sạch bằng nước, để ngâm nước khoảng 5 – 7 ngày sau đó tháo nước, rửa lại.
So với bể mới xây, bà con dùng phèn chua để ngâm trong bể mục đích làm giảm mùi của xi măng, loại bỏ vụn xi măng còn lại. Cũng ngâm khoảng 5 – 7 ngày thì tháo nước, rửa sạch, tiếp tục ngâm bằng nước bình thường 5 ngày tiếp theo. Xả đi, rửa lại lần cuối cùng là bà con có thể thả cá giống.
Chọn giống
Hiện tại, giống cá trê được nuôi thương phẩm thông dụng nhất là cá trê phi và cá trê vàng lai. Bà con có thể xem xét lựa chọn nuôi hai giống này để đạt năng suất cao.
Bảng 2: Giá cá trê giống để bà con tham khảo (*):
Cá trê giốngGiáTrê vàng lai loại 150con/kg55.000 – 75.000 đồng/kgTrê phi loại 150con/kg45.000 – 70.000 đồng/kg
*Tầm giá trên đây có thể thay đổi theo từng địa phương, từng kích thước và từng trang trại chăn nuôi.
Chọn giống cá trê
Khi chọn giống, chọn những con khỏe mạnh, không bị trầy xước, bơi lội lanh lợi.
Ở mỗi bể nuôi nuôi nên thả cá trê có kích thước đồng đều để chúng lớn nhanh, giúp bà con dễ dàng chăm sóc.
Để cá giống khỏe mạnh, trước khi thả vào bể, bà con nên ngâm cá trong dung dịch nước muối pha loãng 0,5 – 1% khoảng 5 phút để khử bụi bẩn, khử trùng.
Mùa vụ và mật độ thả
Nuôi cá trê tận nhà, bà con cũng thả vào thời điểm từ tháng 3 đến tháng 10 âm lịch.
Mật độ nuôi: 30 – 50 con/m2.
Thức ăn cho cá trê
Cá trê lai ăn gì? Đây là thắc mắc của bà con khi khởi đầu xây dựng mô hình nuôi cá trê lai trong bể xi măng.
Cá trê ăn tạp, đa phần thiên về các loại động vật. Bà con có thể tận dụng nguồn thức ăn có sẵn trong tự nhiên, tự sản xuất thức ăn chăn nuôi để giảm ngân sách, giúp tăng năng suất sau mỗi mùa vụ. Nguồn thức ăn mà bà con cần chuẩn bị khi nuôi cá gồm:
– Thức ăn từ động vật: các loại tôm, cua, ốc, cá tạp, cá vụn có giá trị kinh tế thấp, trùn quế, giun đất, ếch, nhái…Tận dụng các nguồn phế phẩm từ lò mồ, các nhà máy sơ chế thực phẩm tươi sống như: đầu vỏ tôm, da ruột mực, đầu lòng cá… Ngoài ra còn có phân gà.
– Thức ăn từ nông nghiệp: ngô, thóc, đậu tương…
– Thức ăn bổ sung: Dược phẩm sinh học, vitamin, premix khoáng…
Thức ăn có nguồn gốc từ động vật, đặc biệt lá cá vụn, cá tạp, bà con nên sử dụng máy cắt cá để thái nhỏ thức ăn, giúp đàn cá dễ ăn, ăn được hết, tránh lãng phí. Đồng thời khi sử dụng máy móc, bà con sẽ không phải tốn công sức ngôi băm thái thủ công, giảm sức lao động.
Mô hình nuôi cá trê lai trong bể xi măng tại Phú Yên sử dụng Máy thái cá 3A
Cám viên cũng là nguồn thức ăn trọng yếu trong kỹ thuật nuôi cá trê. Tuy nhiên mua cám cám công nghiệp trên thị trường giá cả đắt đỏ, lên xuống thất thường. Thập chí cám bán qua đại lý nên không thể xác minh được chất lượng, chất cấm. Như vậy bà con sẽ phải chịu sức ép từ giá cả và chất lượng đầu ra.
Xem thêm: Công Thức Tính Khoảng Cách Tính Độ Dài Đoạn Thẳng (Ab ) Với (A( (2;1;0) ),B( (4;
Để khắc phục tình trạng đó, người nuôi, nhất là các mô hình nuôi rộng nên sử dụng các loại hạt ngũ cốc như thóc, ngô, đậu… nghiền nhỏ, phối trộn với nhau và với dược phẩm sinh học theo một tỉ lệ nhất định, dùng máy ép cám viên nổi để ép thành cám viên nuôi cá trê lai.
Cám viên nổi tự sản xuất là loại cảm dành riêng trong chăn nuôi thủy sản. Với ưu thế nổi được trên mặt nước nên khi cho xuống bể xi măng, đàn cá trê sẽ dễ ăn, ăn hết. Đồng thời giảm tối đa thúc đẩy của thức ăn với nguồn nước trong bể.Nguồn thức ăn tự sản xuất có thể dự trữ trong một thời gian ngắn. Bao đựng cám viên nổi cần được kê cao khỏi mặt đất tránh ẩm mốc, để nơi khô ráo, thoáng mát, tránh thúc đẩy trực tiếp của ngoại cảnh.
Liều lượng cho ăn:
Tháng nuôi trước nhất: Thức ăn tươi sống sẽ chiếm 20 – 30% tổng trọng lượng đàn cá. Tháng thứ 2: Thức ăn tươi sống chiếm 10 – 20% tổng trọng lượng đàn cá. Tháng thứ 3 – 4: Thức ăn tươi sống chiếm 10 – 15% tổng trọng lượng đàn cá trê.Tháng thứ 5 – 6: Thực đơn thức ăn tươi sống chiếm khoảng 5% trọng lượng thân.
Tháng nuôi trước nhất: Thức ăn tươi sống sẽ chiếm 20 – 30% tổng trọng lượng đàn cá. Tháng thứ 2: Thức ăn tươi sống chiếm 10 – 20% tổng trọng lượng đàn cá. Tháng thứ 3 – 4: Thức ăn tươi sống chiếm 10 – 15% tổng trọng lượng đàn cá trê.Tháng thứ 5 – 6: Thực đơn thức ăn tươi sống chiếm khoảng 5% trọng lượng thân.
Cám viên nổi cho ăn hàng ngày với tỉ lệ từ 5 – 7 % tổng trọng lượng đàn cá trong bể xi măng.
Phân gà cũng là một nguồn thức ăn giàu dinh dưỡng cho cá trê mà bà con có thể tự sản xuất. Phân gà có thể cho ăn trực tiếp, tuy nhiên để giảm ô nhiễm, giảm khí độc, bà con lấy phân gà nuôi phối hợp trùn quế trong thùng xốp hoặc thùng nhựa nhỏ. Thu hoạch trùn quế vừa được phân gà vừa được giun quế cho trê ăn, sẽ rất nhanh lớn.
Cá trê là loài ăn tạp, dễ nuôi
Một ngày bà con cho cá ăn 2 lần vào sáng sớm và chiều mát. Hàng ngay sau thời điểm cho ăn bà con nên xác minh, theo dõi lượng thức ăn còn dư lại để điều chỉnh cho thích hợp, tránh lãng phí.
Tuy cá trê là loài ăn tạp nhưng khi nuôi thương phẩm, bà con không được cho cá ăn thức ăn ôi thiu, ẩm ốc, thức ăn dư thừa… sẽ gây bệnh cho cá, làm ô nhiễm nước trong bể nuôi.
Quản lý và chăm sóc
Nuôi cá trê trong bể xi măng tận nhà dễ quản lý. Hơn nữa việc quây lưới và lợp mái xung quanh bể nên hạn chế được những thúc đẩy từ ngoại cảnh. Đây là ưu thế vượt trội hơn hẳn so với mô hình nuôi cá trê trong ao bùn thông thường.
Ngoài ra, bản thân cá trê đã có sức chịu đựng cao với môi trường xung quanh nên công tác quản lý và chăm sóc khá nhàn hạ. Tuy nhiên không vì vậy mà chủ quan, bà con vẫn cần nắm được những kỹ thuật chăm sóc cá trê trong bể xi măng.
Mặc dù cá trê có đơn vị hô hấp phụ nên có thể sống ở múc oxy thấp hơn so với các loại thủy sản khác, tuy nhiên nếu nước bể bị ô nhiễm cá sẽ chậm lớn, đồng thời dễ phát sinh dịch bệnh gây hại. Vì vậy khi nuôi, bà con phải định kỳ thay nước bể xi măng khoảng 5 – 7 ngày thay một lần.
Cần Note thay nước định kỳ cho cá trê
Thay nước phối hợp với bón một số dược phẩm sinh học để tái tạo môi trường nước trong bể xi măng, hạn chế dịch bệnh phát sinh.
Nếu thực hiện đúng các kỹ thuật nuôi cá trê trong bể xi măng, cá có thể đạt quy cỡ như sau:
Nuôi từ 3 – 4 tháng đạt trên 200 – 300gram/conNuôi từ 5 – 6 tháng đạt trên 400 – 500gram/conNuôi 8 – 10 tháng đạt trên 600 – 800gram/con
Nuôi từ 3 – 4 tháng đạt trên 200 – 300gram/conNuôi từ 5 – 6 tháng đạt trên 400 – 500gram/conNuôi 8 – 10 tháng đạt trên 600 – 800gram/con
So với cá trê vàng lai và cá trê phi, thời gian nuôi và khả năng tăng trưởng còn được rút ngắn hơn rất nhiều. Thậm chí chỉ sau 3 – 4 tháng nuôi bà con đã có thể thu hoạch. Vì quy trình “vỗ béo” sử dụng cám viên nổi có nguồn gốc từ thực vật, các dược phẩm vi sinh an toàn nên thịt không bị bở mà vẫn ngọt, dai, đối đầu tốt trên thị trường.
Thu hoạch
Không chỉ dễ chăm sóc quản lý mà mô hình nuôi cá trê trong bể xi măng còn giảm bớt nhiều công sức cho bà con trong quá trình thu hoạch.
Bà con có thể đánh tỉa những con to hoặc thu hoạch hết một lượt. Có thể dùng phương pháp thả ống, tháo cạn nước trong bể nuôi hoặc dùng lưới đánh.
Thu hoạch cá trê
Note trong quá trình thu hoạch cần phải tiến hành nhẹ nhõm, tránh làm cá bị trầy xước làm giảm chất lượng giá thành.
Phòng và xử lý một số bệnh thường gặp
Biện pháp phòng bệnh
Trong suốt quá trình chăm sóc, bà con cần chủ động ngăn ngừa dịch bệnh để tránh tốn kém, rủi ro và tổn thất trong quá trình nuôi. Một số biện pháp cụ thể như sau:
Bể nuôi cần được xử lý đúng kỹ thuật trước khi thả giống.Thay nước thường xuyên, tránh để nước bị ô nhiễm.Không nuôi ở mật độ quá dày so với lời khuyên được mang a.Theo dõi thường xuyên để điều chỉnh lượng thức ăn thích hợp.Theo dõi hoạt động bơi lội của cá, kịp thời phát hiện dịch bệnh để chữa trị.
Các bệnh thường gặp và cách xử lý
Bể nuôi cần được xử lý đúng kỹ thuật trước khi thả giống.Thay nước thường xuyên, tránh để nước bị ô nhiễm.Không nuôi ở mật độ quá dày so với lời khuyên được mang a.Theo dõi thường xuyên để điều chỉnh lượng thức ăn thích hợp.Theo dõi hoạt động bơi lội của cá, kịp thời phát hiện dịch bệnh để chữa trị.
Bệnh thối vi, xuất huyết nội tạng và tiết nhờn ngoài da:
Triệu chứng: Trên phần da của cá trê bị tổn thương, có hiện tượng xuất huyết, để ý kỹ sẽ thấy vi bị thối, da cá có màu sẫm đen hơn. Trên thân và mang của cá có tiết chất nhờn, bơi lội không có định hướng, khó khăn hơn trong quá trình hô hấp
Nguyên nhân: Do ký sinh trùng như Costia, Vodinium, sán lá đơn chủ.
Cách xử lý: Rút nước trong bể nuôi đến mức tối thiểu đủ để cá có thể bơi để dễ xem xét. Sử dụng formalin nồng độ 30 – 50ppm (30 – 50g/m3), bà con tính toán lượng nước còn lại trong bể nuôi để pha thuốc.
Bệnh sưng mình, trướng bụng
Triệu chứng: Trên thân và các tia râu có triệu chứng xuất huyết, râu cong và quặp lại, bụng bị sưng, hai bên gốc vi ngực có hiện tượng nổi hành. Nếu không phát hiện sớm thì cá sẽ dần bỏ ăn, râu treo trên mặt nước, thân tiết và nhiều chất nhờn và chết rất nhanh.
Nguyên nhân: Do loại vi khuẩn có tên là Aeromonas và Cohumnaris gây ra. Nguồn nước trong bể nuôi bẩn, không được thay, xử lý thường cuyên.
Cách xử lý: Tiến hành thay nước 2 ngày một lần, mỗi lần thay khoảng 40% nước tránh để cá bị sốc.Có thể sử dụng dược phẩm sinh học để bón cho bể nuôi hoặc dùng vôi bột lượng 15 – 30kg/1000m2 và muối 120 – 200kg/1000m2, bà còn dựa vào liều lượng này để tính toán thả xuống bể nuôi cho thích hợp, tránh làm tác động đến đàn cá.
Bệnh vàng da
Triệu chứng: Trên da của của cá sẽ chuyển dần sang màu vàng nhạt, không được phát hiện kịp thời thì cá sẽ chết rất nhanh.
Nguyên nhân: Do thức ăn bị thối, hỏng, ôi thiu, mốc, nghèo nàn dinh dưỡng. Các loại cám viên không được gìn giữ tốt lên nấm mốc.
Cách xử lý: Thay nước trong bể nuôi, thay khoảng 40% nước để cá không bị sốc. Ngưng cho chúng ăn trong khoảng 2 – 3 ngày.Dùng vôi liều lượng 15 – 30kg/1000m2 để bón cho bể nuôi.
Bệnh biến dạng đầu và toàn thân
Triệu chứng: Bệnh này dễ nhận ra do phần đầu bị méo mó, biến dạng, thân hình cong vẹo, nếu lật ngửa con cá sẽ thấy phần cổ ở giữa 2 vi ngực có hiện tượng xuất huyết.
Nguyên nhân: Do thiếu vitamin C và Premix khoáng
Cách xử lý: Duy trì 1g vitamin A/ 1kg thức ăn để bổ sung cho cá (dùng loại vitamin A chuyên dụng cho thú y, bán theo kg). Cho cá ăn liên tục từ 5 – 7 ngày.Bà con có thể bổ sung bảo công thức phối trộn thức ăn ép thành cám viên để vitamin không bị tan trong nước.
Bệnh sán lá 16 móc
Triệu chứng: Thân cá chuyển sang màu đen, phần đuôi nhỏ, đầu thì to, lâu dần mang sẽ bị rụng, ăn ít, bơi chậm.
Nguyên nhân: Bệnh này do vi khuẩn Dactylogyrus gây ra.
Cách xử lý: Dùng nước muối pha loãng nồng độ 3% để tắm cho cá trê khoảng 3 – 5 phút.Sau đó dùng Dipterex 0,25 – 0,5g/m3 để phun trực tiếp cho đàn cá trong bể nuôi từ 1 – 2 ngày.
Đã có nhiều nông dân thành công với mô hình nuôi cá trê lai trong bể xi măng. Đây cũng là mô hình được các cấp chính quyền thí điểm ở nhiều địa phương, bước đầu thu được những kết quả tích cực. Hi vọng những kỹ thuật nuôi cá trê trong bể xi măng trên đây sẽ giúp bà con nuôi trồng hiệu quả, tạo thu nhập ổn định, nhân rộng quy mô hơn nữa trong thời gian tới. Chúc bà con thành công!
Thể loại:
Thể loại: Tri thức thú vị
