Có câu “Tâm an định, trí sáng tỏ”, ấy là nhắc về tầm trọng yếu của việc nuôi dưỡng trí não bên trong. Trong cuộc sống hiện đại với quá nhiều căng thẳng, nhiều người đã tìm đến phương pháp ngồi thiền để tập luyện khả năng tĩnh tâm, tăng sự tập trung, rèn tính kiên nhẫn để “giải phóng” cho não bộ. Vậy ngồi thiền còn có những tác dụng nào? luyện tập sao cho đúng? Độc giả hãy cùng tìm hiểu trong nội dung sau!
Ngồi Thiền là gì?
Có nhiều cách hiểu khác nhau về khái niệm ngồi thiền, tùy thuộc vào hướng nhìn, hành động, ý nghĩa. Trong nhà Phật, thiền hay ngồi thiền là một phương pháp giúp tịnh tâm, mang con người về trạng thái “tâm an định”. Mà theo giải thích của Đại đức Thích Trúc Thái Minh thì “an” được hiểu là không nguy hiểm và “định” chính là yên. Nói một cách khác, ngồi thiền sẽ giúp tâm an định, tức chủ động điều khiển tâm mình về trạng thái cân đối, quay về với bản thân để quản lý tâm trí.
Bạn đang xem: Cách ngồi thiền kiết già
Nhìn ở góc độ danh từ thì “thiền” được hiểu là một pháp môn thiền. Nhưng nhìn ở trạng thái động từ thì nó lại có ý nghĩa là sự thực tập thiền, ứng dụng thiền.
Như vậy, nếu có thể tập luyện việc ngồi thiền thành thói quen hàng ngày thì có thể giúp con người tập trung hơn vào chính mình, đi sâu vào bên trong mình để hiểu mình hơn. Từ đó, hiệu quả này cũng phát ra bên ngoài, trổ tài ở sự tập trung khắc phục mọi vấn đề trong cuộc sống với một tâm thế sẵn sàng, đúng đắn, sắc xảo nhất.
Do đó, những người đang là học sinh, sinh viên, người đang đi làm hay bất kể đối tượng nào trong xã hội cũng nên thực hành ngồi thiền để nâng cao sức sáng tạo, trí tưởng tượng, giúp ích cho công việc và học tập.
Tác dụng của ngồi thiền
Ngồi thiền mang lại cho tất cả chúng ta rất nhiều những tác dụng. Có thể kể đến là: thiền yoga mang đến một thân hình khỏe mạnh; thiền dùng để trị bệnh và thiền để cho tâm tránh những kích thích quá độ làm tổn thương
Cách ngồi thiền yoga
Có ba phương pháp ngồi thiền yoga là: ngồi xếp bằng, ngồi kiết già, ngồi bán già mà chúng tôi sẽ nói rõ hơn ở phần dưới. Vị trí khóa của hai chân đó là tạo sức ép lên hai luân xa ở dưới cùng thể xác, khiến dòng năng lượng có thiên hướng đi lên nuôi dưỡng các trung tâm lực xuôi theo cột sống và kiểm tra toàn bộ hệ thần kinh. Những thử nghiệm khoa học cách ngồi thiền yoga cho thấy tất cả chúng ta giữ vững được trí não vững chãi, vóc dáng khỏe đẹp, dẻo dai.
Mời các bạn xem video Tư thế thiền Yoga và kĩ thuật thở khi thiền:
Cách ngồi thiền trị bệnh
Không phải bất kể chứng bệnh nào cũng trị được bằng thuốc. Có nhiều chứng bệnh vốn nằm ở trong tâm tất cả chúng ta. Mắc bệnh ở đâu thì chữa ở đó. Thiền chính là biện pháp được vận dụng để trị bệnh đạt hiệu quả cao. Để ngồi thiền trị bệnh, tất cả chúng ta hãy kiên trì thực hiện theo các tiêu chuẩn sau đây:
Không gian thiền trị bệnh: chọn một không gian thực sự yên tĩnh, nơi không có người qua lại.Mỗi ngày ngồi thiền khoảng một tiếng.Giữ tâm hồn tịnh khi khởi đầu ngồi thiền.Phối hợp ngồi thiền phối hợp với chính sách ăn chay không thịt cá, dầu mỡ.
Không gian thiền trị bệnh: chọn một không gian thực sự yên tĩnh, nơi không có người qua lại.Mỗi ngày ngồi thiền khoảng một tiếng.Giữ tâm hồn tịnh khi khởi đầu ngồi thiền.Phối hợp ngồi thiền phối hợp với chính sách ăn chay không thịt cá, dầu mỡ.
Hiện tại ở Việt Nam đã vận dụng rất nhiều phương pháp ngồi thiền trị bệnh cho người bệnh. Điều trọng yếu hơn là phải tìm được thầy chỉ dạy cho những bước cơ bản. Nếu tất cả chúng ta tập sai sẽ để lại những hậu quả nguy hiểm.
Cách ngồi thiền tĩnh tâm
Khi ngồi thiền tĩnh tâm, ta thả lỏng thể xác, duy trì nhịp thở điều độ. Tuyệt đối loại bỏ những tư duy về công việc, về cuộc sống để tâm hồn thư thái. Khi ngồi thiền tĩnh tâm cần lưu ý các vấn đề sau:
ngồi thiền tĩnh tâm không nên ép ngồi quá lâu, ngồi khoảng chừng 5 phút là được, sau đó thì cứ thế tăng dần tùy vào khả năng.Có thể mở nhạc thiền để tập trung tốt hơn. Cũng như bao cách thiền khác hãy chọn những nơi thật yên tĩnh.
5 kiểu ngồi thiền tốt nhất
Ngồi xếp bằng
Thiền rèn cho tất cả chúng ta một cái tâm tĩnhNên ngồi thẳng lưng, hai chân bắt chéo theo tư thế mình cảm thấy thoải mái nhất.Giữ nhịp thở điều độ trong suốt quá trình ngồi thiền.Tay được đặt tự do theo ý thích của mình, miễn sao thấy thoải mái. Có thể đặt ngửa tay lên đùi, úp tay xuống đùi, đặt hai tay vào lòng,…Ta nhắm mắt hoặc mở mắt tùy ý. Thông thường các thầy khuyên tất cả chúng ta nên nhắm mắt để không nhìn thấy điều gì tâm sẽ tĩnh hơn. Nếu không thể, hãy mở mắt ra nhưng nên tập trung mắt nhìn vào một điểm nào đó trong không gian.So với người mới khởi đầu,không nên ép ngồi quá lâu, ngồi khoảng chừng 5 phút là được, sau đó thì cứ thế tăng dần tùy vào khả năng.Có thể mở nhạc thiền để tập trung tốt hơn. Cũng như bao cách thiền khác hãy chọn những nơi thật yên tĩnh.Ngồi xếp bằng là kiểu ngồi thông dụng nhất vì nó dễ thực hiện
Ngồi thiền kiểu xếp bằng hay có người gọi là ngồi khoanh chân. Đây là kiểu ngồi thông dụng nhất vì nó dễ thực hiện. So với những người mới luyện tập thì đây là cách ngồi dễ nhất. Cách ngồi như sau: Ngồi khoanh chân, thẳng lưng, hai tay thả lỏng trên đầu gối hoặc bắt ấn Tam muội. Nếu như bạn không có vấn đề về chân thì mới nên tập luyện tư thế này. Ngoài ra, tư thế ngồi xếp bằng có thể khiến xương sống của bạn dễ bị chùng xuống, nhất là khi bạn đã mỏi lưng. Do đó, bạn chỉ nên duy trì tư thế này trong thời gian ngắn, tăng dần thời gian ngồi theo khả năng. Trọng yếu nhất là sự tập trung của chúng ta nên đừng vội vã nhé! Hãy làm quen với thiền một cách chậm rãi.
Xem thêm: Cách Sử Dụng Tea Tree Oil, Cho Làn Da Khỏe Mạnh, 5 Cách Dùng Tea Tree Oil Chăm Sóc Da Hiệu Quả
Ngồi bán già
Kiểu ngồi bán già
Ngồi bán già có nghĩa là ngồi gác chân này lên bắp chân bên kia. Khi ngồi được tư thế này thì cột sống ta sẽ được giữ thẳng, không bị ngả nghiêng những lúc đang thiền sâu. Tư thế này thích hợp với những người chân không quá cứng. Lưu ý trước khi thực hiện ngồi bán già tất cả chúng ta nên luyện tập một vài động tác khởi động để cổ chân và đùi được thả lỏng, tăng khả năng lưu thông máu, giảm tê chân để bạn đỡ bị mỏi chân nhanh, có thể ngồi lâu hơn.
Ngồi kiết già
Kiểu ngồi kiết già
Kiểu ngồi thứ ba là ngồi kiết già. Ngồi kiết già hay được gọi là ngồi hoa sen. Bạn thực hiện cách ngồi này bằng cách xếp bằng tự nhiên, dùng hai bàn tay nắm chân phải từ từ gấp chân lại và đặt bàn chân lên đùi trái. Còn gót chân ép sát bụng, lòng chân thì ngửa lên trời. Lúc này dùng hai ngón tay nắm bàn chân trái gấp lại, đặt chân trái lên đùi phải kéo nhẹ gốt chân vào bụng. Lưu ý bàn chân ngửa lên trời. Trong ba tư thế kể trên thì đây là tư thế khó nhất. Nó đòi hỏi bạn cần phải có sự kiên trì tập luyện và chịu được những cơn đau nhức ban đầu.
Ngồi kiểu Nhật
Ngồi thiền kiểu Nhật được nhiều người vận dụng. Chỉ cần bạn đặt chân trái lên đùi phải, sao cho phần chân, đầu gối, cột xương sống tạo thành một hình tam giác đều. Tiếp theo là cách đặt tay: Đặt tay phải, cọ lên bàn chân, trên chân trái và tương tự như vậy với bàn chân phải. Nhớ đặt các đầu ngón tay cái trước rốn. Đặt lưỡi vào vòm miệng ngay sau răng và không được mở miệng. Đôi mắt chỉ hơi mở và nhìn xuống phía dưới mặt đất khoảng 45 độ. Chỉ hơi mở đôi mắt vì ở tư thế này nếu như đóng kín lại thì rất dễ trôi vào giấc ngủ. Thở ra và thở vào thật sau, hãy thở ra từ bụng, chậm rãi.
Ngồi trên ghế
Kiểu ngồi thiền trên ghế trọng yếu nhất là hãy giữ cho cột sống thẳng với phần dưới của lưng cong. Trường hợp những ai gặp vấn đề về lưng thì nên sử dụng đệm trợ giúp phần lưng dưới. Hai bàn chân đặt phẳng phiu trên sàn ngay bên dưới đầu gối khoảng 90 độ. Có thể sử dụng đệm để nâng cao chân. Cách ngồi thiền trên ghế rất giúp ích cho những người hay làm việc văn phòng. Nó giữ cho bạn có một dáng ngồi khỏe khắn với khung xương sống thẳng. Không những thế, tư thế này còn mang lại cho bạn một trí não tốt hơn.
Hướng dẫn thực hành ngồi thiền
Tư thế thể xác
Khi ngồi thiền ta có thể chọn tư thế xếp bằng thông thường, ngồi bán già hoặc kiết già,… tùy ý thích. Hãy ngồi với tư thế lưng thẳng, hai vai buông thõng thả lỏng tay tuyệt đối, cằm hơi mang vào phía ngực để cột sống thẳng hơn, đầu lưỡi chạm nhẹ vào nướu trên. Hai bàn tay buông lơi đặt trên hai đùi, hoặc bạn cũng có thể đặt đan chéo nhau trước bụng. Cốt lõi của ngồi thiền chính là tạo được sự thoải mái trong tư thế ngồi. Nếu như bạn cảm thấy khó chịu, không thể giữ được tư thế đúng khi ngồi thiền thì có thể đã ngồi sai cách, hãy từ từ điều chỉnh lại thể xác nhé!
Động tác hít thở
Khi thiền bạn sử dụng hơi thở dài, không vội vàng hay gấp gáp
Đông tác hít thở trong thiền rất trọng yếu, nó tác động rất lớn đến tâm lý của mỗi người. Có được một cách thiền đúng nhưng nhịp thở không đúng thì tình trạng rối loạn nhịp thở rất dễ xảy ra. Do vậy, khi thiền bạn sử dụng hơi thở dài, không vội vàng hay gấp gáp. Không nên thở mạnh quá mà phải thở ra một cách chậm rãi. Khi thở ra hít vào tưởng tượng như có một mạch máu trong đầu theo hơi thở mà lưu thông khắp người. Thở ra hít vào 3 lần hoặc nhiều hơn tùy ý. Khi thở xong hãy để hơi thở tự nhiên, nhẹ nhõm không nên cố thở, không kìm ném hơi thở theo ý mình.
Để hít thở sâu cần được sự tập trung. Cần được giảm các kích thích giác quan khác. Trên thực tiễn những xem xét qua điện não chỉ cần nhắm mắt để loại bỏ thị giác là đã giảm được 50% các kích thích từ bên ngoài. Chính vì vậy, để trợ giúp cho động tác hít thở ta cần khép mắt hờ để loại bỏ những quấy nhiễu bên ngoài.
Tâm thái
Giữ một tâm thái tịnh khi ngồi thiền không phải là điều dễ dàng. Nhiều người rất hay bị xao động bởi những phiền nhiễu xung quanh. Nếu như bạn là người nhạy cảm với tiếng ồn thì hãy chọn một nơi thật vắng vẻ, yên tĩnh để ngồi thiền. Hơn nữa, để ổn định tâm thái thì việc ổn định hơi thở nói ở trên cũng rất trọng yếu. Hãy đếm từ một đến năm hoặc mười rồi dừng lại sau đó mới khởi đầu đi vào trạng thái thiền. Luyện tập được tâm yên thì bạn đã thành công một phần trong việc ngồi thiền rồi đấy!
Những lưu ý khi ngồi thiền
Bài kinh hành thiền
Nên mặc quần áo rộng thoải mái khi thiềnĐể quá trình ngồi thiền được hiệu quả hãy hoàn thiện các công việc trong ngày để tâm an hơn. Ngồi thiền cũng là một văn nghệ, bạn cần tắm rửa sạch sẽ để thể xác được thư giãn, tăng khả năng tập trung.Khi ngồi thiền nên chọn những bộ quần áo thoải mái, tránh mặc quần áo vải quá cứng như vải thô hoặc có thiết kế bó sát.Sau thời điểm ngồi thiền tuyệt, bạn chưa đứng dậy ngay mà hãy sử dụng một số động tác thư giãn để thể xác hết tê mỏi, giúp khí huyết lưu thông bình thường. Hãy từ từ buông thõng hai chân, xoay người, xoay hông và xoay cổ tay, cổ chân nhiều lần trước khi đứng dậy. Đây đều là những động tác xả thiền trước nhất rất thiết yếu để thể xác trở về trạng thái cân đối tự nhiên.Hãy nhớ dùng hai tay vuốt hai bên sống mũi từ đầu mũi xuống chót cằm. Xoa hai lòng bàn tay vào nhau cho ấm rồi từ từ áp vào mắt. Dùng hai bàn tay xoa bóp xuôi theo hai chân, từ đùi dài xuống bàn chân. Xoa ấm hai lòng bàn chân.Khi ngồi thiền phải thả lỏng và làm giãn các cơ trên thể xác nhất là cơ mặt và cánh tay, không gồng mình, gắng sức ngoài việc ráng giữ cho cột sống thật thẳng.
Mời các bạn đón xem video Nhạc ngồi thiền – nhạc tĩnh tâm – nhạc Phật không lời:
https://www.youtube.com/watch?v=-ARaPRAmioM
Lời kết
Tóm lại, dù ngồi thiền theo tư thế nào thì phải giữ lưng thật thẳng. Đó chính là cái cốt yếu của ngồi thiền song song với trạng thái tâm tĩnh và hơi thở sâu. Lợi nhuận của việc ngồi thiền không triệu chứng một cách tức thì mà phải qua một quá trình lâu dài luyện tập. Tất cả chúng ta không nên nóng vội mà bỏ cuộc. Hãy kiên nhẫn tập mà không cố tâm chờ đợi, tự khắc hiệu quả sẽ đến. Chúc các bạn có được những giây phút tĩnh tâm và thư giãn với việc ngồi thiền.
