So với những người nhà nông thì công việc ủ xanh thức ăn không còn là một việc xa lạ. Tuy nhiên, với những người chưa từng hoặc mới tiếp xúc ngành nghề này thì có thể chưa biết rõ. Trong nội dung này, Chephamsinhhocbio sẽ chia sẻ cho bạn về thức ăn ủ xanh là gì. Cùng với đó là hướng dẫn những tri thức cơ bản nhất về kỹ thuật ủ chua thức ăn xanh. Cũng như tiêu chuẩn, cách nhận xét và những phép tắc cần nắm được khi thực hành ủ xanh thức ăn.
Thức ăn ủ xanh là gì?
Nguồn cỏ trong tự nhiên hiện tại không đủ để thỏa mãn cho số lượng gia súc ngày càng lớn. Trong khi đó, nguồn thức ăn thô xanh từ đọt mía, cây bắp,… lại thừa rất nhiều. Tuy nhiên lại không thể tận dụng một cách tối đa bởi chúng quá cứng và không dự trữ được trong thời gian dài. Chính vì vậy mà biện pháp ủ thức ăn xanh cho bò được sinh ra để khắc phục một vấn đề lớn cho nghề chăn nuôi.
Thức ăn ủ xanh cho gia súc
Trước khi tìm hiểu về những vấn để xung quanh phương pháp ủ xanh thức ăn, tất cả chúng ta cần hiểu thức ăn ủ xanh là gì. Theo đó, phương pháp sản xuất thức ăn thô xanh đó là biện pháp bằng quá trình lên men yếm khí mà thức ăn thô xanh được giữ gìn. Chúng sẽ được giữ gìn và dự trữ trong thời gian dài, tránh lãng phí thức ăn. Đồng thời thức ăn thô cứng sẽ trở nên mềm hơn giúp cho gia súc tiêu hoá dễ hơn.
Mục đích của ủ thức ăn xanh là gì?
Thông qua khái niệm thức ăn ủ xanh là gì, có vẻ bạn cũng đã nắm được mục đích của việc ủ xanh thức ăn là gì. Theo đó, việc ủ xanh thức ăn nhằm những mục đích sau đây:
-
Duy trì lượng dinh dưỡng có trong thức ăn thô xanh và giữ gìn trong thời gian dài. Có thể kéo dài hàng tuần, hàng tháng.
-
Làm cho thức ăn trở nên mềm hơn nhờ quá trình lên men yếm khí. Gia súc khi ăn sẽ tiêu hoá dễ dàng hơn và ăn nhiều hơn.
-
Tận dụng được nguồn thức ăn dồi dào, tiết kiệm được một lượng lớn thức ăn cho gia súc. Linh hoạt và chủ động trong việc đảm bảo nguồn cung thức ăn cho bò.
Như vậy, bạn có thể thấy rất nhiều lợi nhuận của việc ủ xanh thức ăn. Chính bởi vậy, mà việc ủ thức ăn xanh cho bò càng ngày càng được vận dụng nhiều trong chăn nuôi. Mang lại những lợi nhuận khá lớn về kinh tế cho bà con nông dân.
Thức ăn ủ xanh mang lại nhiều lợi nhuận kinh tế
Phép tắc khi thực hành ủ thức ăn xanh
Khi tiến hành ủ xanh thức ăn, một số phép tắc sau cần phải nắm vững:
-
Thức ăn đem ủ xanh nhờ lên men yếm khí phải hạn chế bị hư hỏng do quá trình oxy hoá gây ra.
-
Trong quá trình lên men, Acid tạo ra hay acid bổ sung vào sao cho quá trình lên men đều dừng lại.
Nguyên lý ủ xanh thức ăn bằng men vi sinh
Phương pháp ủ xanh thức ăn thực chất là phương pháp lên men yếm khí khi có đủ độ ẩm trong hầm ủ. Trong số đó, các vi khuẩn lên men lactic là thành phần có sẵn trong cỏ xanh, giữ vai trò rất trọng yếu trong quá trình ủ cỏ. Vậy nguyên lý ủ xanh thức ăn bằng men vi sinh là gì? Nó được trổ tài qua 2 quá trình sau đây:
1. Hoạt động hiếu khí
Hoạt động hiếu khí rất trọng yếu
Các tế bào cỏ liên tục thực hiện quá trình hô hấp, tiêu thụ khí oxy còn lại trong hầm ủ. Tạo ra khí CO và nước đồng thời sẽ toả ra nhiệt lượng. Song song với đó, nấm men và vi khuẩn mốc vẫn tiếp tục sinh ra và phát triển. Trong giai đoạn này, nếu ủ đúng kỹ thuật thì sẽ rút ngắn được thời gian hiếu khí. Nhiệt độ sẽ không vượt quá 38 độ C. Trái lại, chỉ cần sai sót trong kỹ thuật ủ thì không khí sẽ bị lọt vào bởi cỏ nén không được chặt. Lúc này, giai đoạn yếm khí kéo dài khiến lượng nhiệt sinh ra quá nhiều làm nóng và hỏng cỏ.
2. Hoạt động yếm khí
Hoạt động yếm khí cũng rất trọng yếu cho chất lượng thức ăn
Sau quá trình trên, toàn bộ lượng oxy trong hầm ủ sẽ bị tiêu diệt hết. Vi khuẩn yếm khí trong giai đoạn này sinh sôi rất nhanh và khởi đầu hoạt động mạnh mẽ. Vi khuẩn nấm men và mốc bị tiêu diệt và chết đi. Enzyme thực vật vẫn tiếp tục hoạt động và gây ra những thay đổi sinh hoá sau:
-
Đường sẽ được chuyển hoá thành Acid Acetic, Acid Lactic, rượu và CO2 .
-
Thành phần Protein được thuỷ phân thành Amino Acid, Peptic, NH4+, Amin, Amid.
-
Khi cỏ đạt được độ chua nhất định thì vi khuẩn sẽ chết. Đồng thời enzyme ngừng hoạt động và cỏ ủ có chất lượng ổn định. Giá trị này còn phụ thuộc rất nhiều vào nguồn gốc vật chất khô ban đầu của nó.
Những yếu tố nào gây tác động trực tiếp tới quá trình ủ xanh?
Trong quá trình ủ xanh thức ăn cho gia súc, ngoài kỹ thuật ủ xanh thì còn rất nhiều yếu tố có thể gây tác động trực tiếp tới quá trình ủ. Như chất lượng cỏ đem ủ, thời gian ủ, nguyên liệu đầu vào,…
Có nhiều yếu tố gây tác động đến quá trình ủ xanh
-
Cỏ xanh đem đi ủ tác động rất nhiều đến chất lượng thức ăn ủ xanh. Do thành phần hoá học của các loại cỏ đem ủ khác nhau nên chất lượng cỏ ủ cũng không giống nhau.
-
Chất lượng cỏ ủ còn phụ thuộc vào nguyên liệu đầu vào, các chất thô xanh, vật chất khô cũng như hàm lượng đường…
-
Một số phụ phẩm khác cũng như mắc độ bổ sung nguồn đường dễ lên men cụ thể là rỉ mật, cám…
-
Điều kiện phơi héo cỏ trong độ ẩm khoảng 70%. Tuỳ thuộc vào nguyên liệu ủ chứa hàm lượng đường nhiều hay ít mà bổ sung rỉ mật từ 2-4%.
-
Ngoại trừ các nguyên liệu như bắp hoặc cao lương thì không ủ cỏ trực tiếp dưới dạng tươi.
-
Trường hợp thời tiết không đảm bảo thì phải biết cách nếu không chất lượng cỏ ủ sẽ bị tác động. Lúc này, phải dùng rơm băm và bã mía cho vào hầm để dịch cỏ được hút bớt. Phải đảm bảo lượng mật phải đúng tiêu chuẩn.
-
Nếu có ủ bị chua quá cũng làm chất lượng cỏ bị giảm bớt. Để khắc phục tình trạng này cần bổ sung muối để khử chua. Ngoài tác dụng giảm chua thì muối và đường còn giúp tăng áp suất thẩm thấu, giảm sự mất mát vật chất khô.
Hướng dẫn ủ xanh thức ăn cho gia súc từ A đến Z
Trong nội dung này, Chephamsinhhocbio sẽ chia sẻ tới các bạn cách ủ xanh thức ăn cho gia súc cụ thể nhất.
Giai đoạn 1: Chuẩn bị nguyên liệu
Chuẩn bị nguyên liệu thô xanh
Để ủ xanh được thức ăn cho gia súc thì phần chuẩn bị nguyên liệu vô cùng trọng yếu, theo đó bạn cần chuẩn bị những thứ sau:
-
500kg thức ăn xanh như cỏ voi, cỏ Guatemalla, cỏ VA06. Cùng các phế phẩm xanh khác như vỏ, lõi quả dứa, thân hoặc lá cây ngô sau thu hoạch, ngọn lá sắn, cây lạc,…
-
10 kg bột cám gạo hoặc bột ngô. Lưu ý bột ngô hoặc bột cám gạo không bị ẩm, mốc, thối hỏng.
-
Mật rĩ đường: 3 lít
-
Dược phẩm vi sinh EMIC : 1 lít
-
Nước sạch : 200 lít
-
200g muối ăn. Muối ăn giúp bổ sung khoáng chất thiết yếu cho gia súc và làm thức ăn ngon hơn.
Giai đoạn 2: Xác minh độ ẩm của cỏ trước khi ủ
Để kỹ thuật ủ chua thức ăn xanh được đảm bảo thì việc xác minh cỏ trước khi ủ là rất thiết yếu. Khi đã chọn được loại cỏ xanh để ủ thì bạn phải xác minh độ ẩm của cỏ. Độ ẩm phải đạt tiêu chuẩn thì sản phẩm cỏ ủ mới đạt chất lượng tốt. Vậy làm sao mà hiểu rằng cỏ dùng để ủ có đạt tiêu chuẩn hay không?
Xác minh độ ẩm của cỏ
Rất đơn giản, chỉ cần thái nhỏ cỏ rồi nắm trong lòng bàn tay. Nắm chặt trong vòng 30 giây, rồi từ từ thả tay ra, xem xét cỏ trong lòng bàn tay và nhận xét độ ẩm của cỏ:
-
Xem xét ở kẽ ngón tay có dịch cỏ chảy qua dễ dàng tức là cỏ này không đạt tiêu chuẩn. Độ ẩm cỏ lúc này đạt 75-85% và không thích hợp để ủ.
-
Nếu cỏ giữ nguyên hình dạng nhưng tay ướt thì tức là độ ẩm lúc này đạt từ 68-75%. Khi đem đi ủ thì cỏ này dịch cỏ vẫn bị thất thoát. Tuy nhiên, với chất bổ sung rỉ mật 2-4% thì chất lượng cỏ ủ sẽ vẫn cao.
-
Khi mở lòng bàn tay ra thấy nắm cỏ bung ra ngay mau chóng thì có nghĩa là độ ẩm thấp hơn 60%. Nếu là loại cỏ non thì khi đem ủ sẽ cho ra sản phẩm ủ chất lượng tốt. Tuy nhiên, cỏ lại dễ dàng bị mốc. Để khắc phục tình trạng này, hãy trộn chung với cỏ ướt hoặc thêm nước hoà rỉ mật.
Giai đoạn 3: tiến hành ủ xanh thức ăn
Bước 1: Băm nhỏ nguyên liệu và phơi
Sau khoảng thời gian thu hoạch , tiến hành băm cỏ thành từng đoạn nhỏ khoảng 3-5cm. Sau đó đem cỏ đã thái nhỏ đi phơi dưới sân hoặc bạt dứa để giảm bớt lượng nước. Khi cỏ có độ ẩm khoảng 65-70% là thích hợp để đem ủ.
Bước 2: Ủ men vi sinh
- Tạo nước men: trộn đều 1lít dược phẩm vi sinh EMIC với 10kg cám gạo, 3 lít mật rỉ đường vào 200 lít nước sạch
- Tưới đều nước men vào 500kg nguyên liệu ủ. Có thể bổ sung thêm nước sạch để đạt độ ẩm ủ 50%
- Đào hố lót bạt hoặc cho vào tải kín ủ 5 – 7 ngày đến khi có mùi thơm dịu nhẹ là sử dụng được
Bước 3: Tiến hành ủ
Ủ xanh thức ăn được tiến hành như vậy nào? Trước khi tiến hành ủ cỏ, hãy lựa chọn vị trí ủ. Có thể ủ bằng túi ủ hoặc hố ủ, sẽ có cách ủ khác nhau.
Tiến hành ủ xanh thức ăn
Ủ có với túi ủ
Sau khoảng thời gian đã trộn đều các nguyên liệu với nhau, mau chóng đem cho vào túi ủ càng nhanh càng tốt. Phải buộc kín túi ngay. Nỗ lực trong cũng 1 ngày phải thực hiện thái nhỏ thức ăn và trộn nguyên liệu rồi cho vào túi ủ.
Cách cho nguyên liệu đã trộn vào túi như vậy nào mới đảm bảo? Không được cho vào hỗn độn cẩu thả. Mà phải cho từng lớp vào túi cao từ 15 – 20cm, rồi dùng tay nén thật chặt cho không khí không thể tràn vào. Kỹ thuật nén phải thật chắc và đúng đắn. Nén toàn bộ mặt phẳng các lớp cỏ tới xung quanh và các góc. Tiếp tục cho các lớp cỏ khác vào và thực hiện nén như trên. Cứ như vậy cho đến khi đầy chặt bao thì dùng dây thắt chặt lại. Ghi nhớ ngày tháng ủ rồi đặt bao giữ gìn ở những nơi khô ráo, thoáng mát. Tuyệt đối tránh chuột, bọ, gián…cắn thủng bao vì sẽ làm không khí xâm nhập. Thức ăn không thể đạt chất lượng tốt, thậm chí bị hỏng và thối.
Ủ cỏ với hố ủ
Ủ xanh với hố ủ
Nếu ủ cỏ với hố ủ thì phải vệ sinh sạch sẽ hố ủ trước khi đem nguyên liệu vào. Tiến hành lót hố bằng gạch hoặc rơm khô đặt ở phần đáy. Lót xung quanh bằng bạt dứa, túi nilon và phải đảm bảo kín, không bị hở. Cách đem nguyên liệu đã trộn vào giống vào cách mang vào túi ủ. Nén thật chặt đến khi đầy hố thì phủ thêm 1 lớp rơm rạ bên trên. Sau đó tiến hành che đậy kín sao cho không khí và nước mưa không thể lọt vào.
Tiến hành ủ 1 tháng thì có thể đem ra cho gia súc ăn.
Xem thêm: CẨM NANG HƯỚNG DẪN CÁCH Ủ THỨC ĂN CHO LỢN TRỌN BÍ QUYẾT
Nhận xét chất lượng của thức ăn ủ xanh
Thức ăn ủ xanh như vậy nào là tốt? Tất cả chúng ta có thể nhận xét được chất lượng của cỏ ủ bằng cảm quan. Cỏ ủ sau khoảng thời gian bỏ ra khỏi túi ủ hoặc hố ủ phải có mùi thơm axit thoải mái. Về màu sắc, cỏ có màu vàng xanh giống dưa cải muối, cỏ khi sờ vào không bị mềm nhũn. Cỏ không bị nấm mốc, có vị chua vừa phải, không gắt và không có vị đắng.
Ủ dược phẩm sinh học với thức ăn xanh
Như vậy, bạn đã hiểu rằng ủ xanh thức ăn được tiến hành như vậy nào. Ngoài cách ủ truyền thống trên, hiện tại người nông dân còn phối hợp ủ dược phẩm sinh học với thức ăn xanh. Dược phẩm được nhắc đến ở đây là dược phẩm sinh học EM.
Dược phẩm sinh học EM gốc
Mua dược phẩm EM gốc ủ với thức ăn xanh sẽ giúp chuyển hóa thức ăn chăn nuôi thành các chất có lợi cho hệ miễn dịch của gia súc. Bổ sung dược phẩm sinh học EM giúp tăng trưởng các vi sinh có lợi và giảm vi sinh có hại. Ngoài ra, dược phẩm EM còn có rất nhiều lợi nhuận khác trong việc xử lý mùi hôi của chuồng trại.
Để mua dược phẩm EM gốc cũng như các dược phẩm sinh học khác, hãy tìm một nhà cung cấp phân phối thật uy tín nhé. Hãy liên hệ với Chephamsinhhocbio để được giải đáp về thông tin sản phẩm cũng như sở hữu những sản phẩm sinh học tốt nhất thị trường.
Lời kết
Như vậy, bạn đã hiểu rằng thức ăn ủ xanh là gì qua những thông tin có lợi trên đây. Ngoài ra, bạn cũng đã nắm được cách ủ thức ăn xanh cho gia súc đơn giản, dễ làm. Chephamsinhhocbio kì vọng đã mang lại cho các bạn những tri thức cơ bản về ủ xanh thức ăn cũng như các tri thức về chăn nuôi khác. Nếu có bất kỳ thắc mắc về sản phẩm hoặc những vấn đề khác, hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline 0963 548 881- 0929 741 658 để được nhân viên tư vấn cụ thể.
Chia sẻ:
