Template:Tóm tắt về công ty
Công ty cổ phần Studio Ghibli (株式会社スタジオジブリ, ) (tiếng Anh: Studio Ghibli, Inc.) là một hãng phim hoạt hình Nhật Bản có trụ sở tại Koganei, Tokyo, Nhật Bản[1]. Hãng được biết đến nhiều nhất qua việc sản xuất ra các bộ phim anime, ngoài ra hãng cũng sản xuất một vài phim ngắn, các quảng cáo trên truyền hình và một phim hoạt hình nhiều tập chiếu trên truyền hình. Studio Ghibli được thành lập vào tháng 6 năm 1985, sau thành công của (1984), với sự tài trợ bởi Tokuma Shoten.
Tám trong số những bộ phim của Studio Ghibli đã lọt vào top 15 phim anime có doanh thu cao nhất mọi thời đại được thực hiện ở Nhật Bản, với (2001) đứng thứ hai trong danh sách anime có doanh thu cao nhất toàn cầu, đạt doanh thu hơn 274 triệu USD trên toàn cầu. Nhiều tác phẩm của họ giành được giải thưởng Animage Anime Grand Prix, và bốn phim đã đoạt Giải thưởng Viện Hàn lâm Nhật Bản cho Phim hoạt hình của năm. Bốn phim của Studio Ghibli được nhận đề cử giải Oscar, trong đó đã đoạt Giải Oscar cho phim hoạt hình hay nhất năm 2003, nó cũng nhận được giải Gấu Vàng – giải thưởng danh giá nhất của Liên hoan phim quốc tế Berlin – vào năm 2002.
Ngày 3 tháng 8 năm 2014, Studio Ghibli thông báo sẽ tạm ngưng sản xuất sau việc nghỉ hưu của giám đốc Miyazaki Hayao, đồng sáng lập với Takahata Isao.[2][3] Vào tháng 2 năm 2017, Toshio Suzuki thông báo rằng Miyazaki đã tạm ngừng nghỉ hưu và quay trở lại để đạo diễn bộ phim mới How Do You Live?, với Studio Ghibli. How Do You Live? mượn tựa đề từ một quyển sách cùng tên năm 1937, nhưng nội dung chính của phim sẽ chỉ lấy một phần trong quyển sách xoay quanh một câu chuyện phiêu lưu giả tưởng.
Tên gọi và biểu tượng
Tên gọi Ghibli được đặt bởi giám đốc Miyazaki Hayao dựa trên tên gọi của chiếc phi cơ Caproni Ca.309 , một loại máy bay trinh sát của Italia sử dụng trong Chiến tranh thế giới thứ hai.[4] Trong tiếng Ý, danh từ “ghibli” dựa trên tên bằng tiếng Ả Rập cho sirocco, hay gió Địa Trung Hải – chỉ những cơn gió nóng thổi qua sa mạc Sahara, ý tưởng gợi ý cho định hướng của studio là sẽ “thổi một luồng gió mới vào ngành công nghiệp anime của Nhật Bản”.[4][5] Mặc dù từ gốc trong tiếng Ý được phát âm với âm ɡ rất nặng, tên của công ty trong tiếng Nhật được phát âm với một âm nhẹ [dʑíbu͍ɾi] ().
Biểu tượng của công ty là nhân vật Totoro trong bộ phim hoạt hình của Miyazaki .
Lịch sử phát triển
Hãng phim được thành lập ngày 15/06/1985 bởi hai đạo diễn phim hoạt hình nổi tiếng Miyazaki Hayao và Takahata Isao. Trước khi hình thành hãng phim thì Miyazaki và Takahata đã có sự nghiệp lâu dài với phim hoạt hình truyền hình và điện ảnh Nhật Bản và đã làm việc cùng nhau với phim và ; Suzuki là một biên tập viên của tạp chí truyện tranh của Tokuma Shoten.
Hãng phim được thành lập sau sự thành công của phim vào năm 1984, được viết và đạo diễn bởi Miyazaki cho Topcraft và phân phối bởi công ty Toei. Nguồn gốc của phim xuất phát từ hai tập đầu của chuỗi truyện tranh được viết bởi Miyazaki công bố trong như một chiến lược thu hút mối quan tâm từ công chúng cho phiên bản hoạt hình.[5][6] Suzuki là một phần của đội ngũ sản xuất phim và thành lập Studio Ghibli cùng với Miyazaki, cũng là người đã mời Takahata gia nhập hãng phim mới này.
Hãng phim chủ yếu sản xuất các phim của Miyazaki, và đạo diễn nhiều phim thứ hai là Takahata (đáng chú ý nhất là phim . Các đạo diễn khác đã làm việc với Studio Ghibli gồm Yoshifumi Kondo, Hiroyuki Morita, Gorō Miyazaki, và Hiromasa Yonebayashi. Nhạc sĩ Hisaishi Joe là người sáng tác nhạc cho hầu hết các bộ phim của Miyazaki ở Ghibli. Trong sách của họ, Brian Camp và Julie Davis đã ghi chú rằng Michiyo Yasuda như là “một trụ cột của đội ngũ sản xuất và thiết kế phi thường của Studio Ghibli”. Có một thời điểm hãng phim có trụ sở tại Kichijoji, Musashino, Tokyo.[7]
Vào tháng 8 năm 1996, Disney và nhà xuất bản Tokuma Shoten đã đồng ý rằng Walt Disney Studios Motion Pictures sẽ phát hành các phim hoạt hình Studio Ghibli của Tokuma trên toàn thế giới.[8]
Nhiều trong số các phim của Ghibli ở Nhật được phân phối rạp bởi Toho trong khi phát hành video gia đình được xử lý bởi Walt Disney Studios Home Entertainment Nhật Bản.[9] Wild Bunch giữ quyền bán nhiều bộ phim của Ghibli ra quốc tế.[10] Các đối tác phân phối quốc tế chính của Ghibli cũng bao gồm Disney (Japan Home Video, Đài Loan, North America Home Video, Pháp),[9][10] GKIDS (Bắc Mỹ),[11] StudioCanal UK, và Madman Entertainment (Úc).
Trong nhiều năm, đã có mối quan hệ chặt chẽ giữa Studio Ghibli và tạp chí , nơi thường xuyên phát hành các bài báo độc quyền về hãng phim và các thành viên của hãng trong một mục riêng . Ảnh minh hoạ trong các phim của Ghibli và các tác phẩm khác cũng thường được ưu tiên làm trang bìa của tạp chí. Giữa năm 1999 và 2005, Studio Ghibli là một chi nhánh của Tokuma Shoten, nhà xuất bản của .
Vào tháng 10 năm 2001, bảo tàng Ghibli mở cửa tại Mitaka, Tokyo.[12] Nó trưng bày các vật dựa trên các bộ phim của Ghibli và triển lãm các phim hoạt hình, bao gồm một số các phim ngắn của Ghibli không có sẵn ở nơi khác.
Hãng phim cũng được biết đến với chính sách đầy nghiêm khắc trong việc cấp phép cho các bộ phim của họ ra nước ngoài. Đó là do phim đã bị biên tập nặng nề để cho bản phát hành phim ở Mỹ với tên . Chính sách đã được nhấn mạnh khi đồng chủ tịch Harvey Weinstein của hãng Miramax đã đề nghị biên tập lại phim để làm cho nó thị trường hơn. Một nhà sản xuất Ghibli được đồn rằng đã gửi một thanh kiếm Nhật thật với thông điệp đơn giản: .[13]
Vào ngày 01/02/2008, Suzuki Toshio đã rời vị trí chủ tịch Studio Ghibli mà ông đã giữ kể từ năm 2005, và Koji Hoshino (cựu chủ tịch của Walt Disney Nhật Bản) đã tiếp quản. Suzuki cho biết ông muốn nâng cao các phim với chính đôi tay mình như là một nhà sản xuất, chứ không phải đòi hỏi điều đó từ các nhân viên của mình. Suzuki quyết định bàn giao chức vụ chủ tịch cho Hoshino bởi vì Hoshino đã giúp Studio Ghibli bán các video của mình kể từ năm 1996, cũng giúp phát hành phim ở Mỹ.[14] Suzuki vẫn phục vụ trong ban giám đốc của công ty.
Hai phim ngắn Studio Ghibli được tạo cho bảo tàng Ghibli được trưng bày tại Carnegie Hall Citywise Japan NYC Festival: và được chiếu vào ngày 26/03/2011.[15]
Takahata phát triển một dự án để phát hành sau của Miyazaki Gorō (đạo diễn của , là con của Hayao) – một chuyển thể của .
Phim cuối cùng của đạo diễn Hayao Miyazaki trước khi nghỉ hưu là về chiến đấu cơ Mitsubishi A6M Zero và người hát minh ra nó.[16]
Vào chủ nhật, 01/09/2013, Hayao Miyazaki đã tổ chức họp báo ở Venice để xác nhận mình nghỉ hưu, nói rằng: “Tôi biết tôi đã nói rằng tôi sẽ nghỉ hưu nhiều lần trong quá khứ. Nhiều người trong số các bạn sẽ nghĩ, ‘Một lần nữa.’ Nhưng lần này tôi khá nghiêm trọng.”[17]
Vào ngày 31/01/2014, hãng công bố Gorō Miyazaki sẽ chỉ đạo chuỗi phim hoạt hình truyền hình đầu tiên của ông ấy, , một chuyển thể của của tác giả Astrid Lindgren cho NKH. Bộ phim là hoạt hình máy tính, được sản xuất bởi Polygon Pictures, và đồng sản xuất bởi Studio Ghibli.[18][19]
Vào tháng 03/2014, Suzuki Toshio về hưu khi là một nhà sản xuất và đảm nhận vị trí mới của tổng giám đốc. Yoshiaki Nishimura thay Suzuki trong vai trò nhà sản xuất.[20]
Vào ngày 03/08/2014, Suzuki Toshio thông báo rằng Studio Ghibli sẽ có một “khoảng dừng ngắn” để đánh giá lại và tái cấu trúc trong bối cảnh Miyazaki về hưu. Ông trình bày một số lo ngại về nơi công ty sẽ đi trong tương lai.[21] Điều này dẫn đến suy đoán rằng Studio Ghibli sẽ không bao giờ sản xuất bất kỳ bộ phim nào một lần nữa. Vào ngày 07/11/2014, Miyazaki phát biểu, “Tuy nhiên, đó không phải là ý định của tôi. Tất cả những gì tôi làm là thông báo rằng tôi sẽ nghỉ hưu và không thực hiện bất kỳ chính sách nào nữa.”[22] Nhà sản xuất chính Yoshiaki Nishimura trong số nhiều nhân viên khác từ Ghibli đã rời khỏi để tìm đến Studio Ponoc vào tháng 4/2015, làm việc trên phim .
Đánh giá
Hãng Ghibli được đánh giá là đầu đàn của ngành công nghiệp anime Nhật Bản. Các bộ phim của hãng vừa được đánh giá cao về mặt nghệ thuật, vừa đạt được doanh thu rất cao tại Nhật. Tính đến nay bộ phim của hãng Ghibli vẫn đang là bộ phim ăn khách nhất Nhật Bản, bộ phim này đã phá vỡ kỉ lục về doanh thu được lập bởi cũng là một sản phẩm của hãng Ghibli.
Các tác phẩm lớn nhất của đạo diễn lừng danh Miyazaki đều được thực hiện tại hãng Ghibli. Bộ phim hoạt hình nổi tiếng và nhận được nhiều lời khen ngợi nhất của hãng mà không phải do Miyazaki đạo diễn có lẽ là , một sản phẩm của đạo diễn Takahata Isao, một tấn bi kịch của hai đứa trẻ mồ côi vào giai đoạn cuối Chiến tranh thế giới thứ hai ở Nhật Bản. Đây cũng là bộ phim duy nhất mà hãng Disney từ chối phát hành.
Theo bảng xếp hạng của trang web dữ liệu điện ảnh uy tín IMDB thì có tới 4 tác phẩm của hãng Ghibli (bằng với hãng phim hoạt hình nổi tiếng của Mỹ Pixar) nằm trong top 10 phim hoạt hình hay nhất trong đó có 3 phim của Miyazaki (, , ), 1 phim của Takahata (). Đặc biệt đứng đầu danh sách.[23]
Tác phẩm đã phát hành
Phim truyện
thường được xem là một bộ phim Studio Ghibli, mặc dù nó được sản xuất và phát hành trước khi Ghibli chính thức thành lập.
Phim truyền hình
Danh sách Television films
Năm
Tên
Tên Việt
Đạo diễn
Biên kịch
Nhà sản xuất
Nhạc
RT
1993
Umi ga Kikoeru
Tomomi Mochizuki
Kaori Nakamura
Toshio Suzuki, Nozomu Takahashi & Seiji Okuda
Shigeru Nagata
Không có
Phim truyền hình nhiều tập
Danh sách Anime television series
Năm
Tên
Tên Việt
Đạo diễn
Hãng phim
Ghi chú
2014
Sanzoku no Musume Rōnya
Gorō Miyazaki
Polygon Pictures và Studio Ghibli
Dựa trên của
Phim ngắn
Có nhiều phim ngắn, bao gồm những bản được tạo ra để phát hành cho rạp, truyền hình, và bảo tàng Ghibli. Những video nhạc và các bản phát hành phim hoạt hình video gốc (rạp và truyền hình) cũng được liệt kê trong phần này.
Năm
Tên
Đạo diễn
Nhà sản xuất
Ghi chú
1995
On Yua Māku
Miyazaki Hayao
Đoạn phim ca nhạc quảng cáo cho
2000
Giburīzu
Yoshiyuki Momose
Hiroyuki Watanabe
Phim hoạt hình hài ngắn 12 phút
2001
Kujiratori
Miyazaki Hayao
Bảo tàng Ghibli
2001 – 2009
Firumu Guru Guru
– Kūsō no Kikaitachi no Naka no Hakai no Hatsumei (2002)
– The Theory of Evolution (2009)
Hiromasa Yonebayashi
2002
Yoshiyuki Momose
Chiếu rạp đầu phim
Koro no Daisanpo
Miyazaki Hayao
Bảo tàng Ghibli
Kūsō no Sora Tobu Kikaitachi
Toshio Suzuki
Mei to Konekobasu
2004
Portable Airport
Yoshiyuki Momose
Đoạn phim ca nhạc được tạo bởi cho
Space Station No. 9
2005
Doredore no Uta
Osamu Tanabe
Đoạn phim ca nhạc quảng cáo cho Meiko Haigou
Sora Tobu Toshi Keikaku
Yoshiyuki Momose
Đoạn phim ca nhạc được tạo bởi cho
Yadosagashi
Miyazaki Hayao
Bảo tàng Ghibli
2006
Hoshi o Katta Hi
Mizugumo Monmon
Taneyamagahara no Yoru
Kazuo Oga
Phiên bản DVD được phát hành ở Nhật vào ngày 7/7/2006
2007
Ibarādo Jikan
Naohisa Inoue
Phát hành ở Nhật ở định dạng đĩa DVD và Blu-ray vào ngày 4/7/2007, như là một phần của bộ sưu tập
2009
Piece
Yoshiyuki Momose
Đoạn phim ca nhạc quảng cáo cho Aragaki Yui
2010
Chūzumō
Bảo tàng Ghibli
Pandane to Tamago Hime
Miyazaki Hayao
2011
The Treasure Hunt
2012
Giant God Warrior Appears In Tokyo
Chiếu tại Bảo tàng nghệ thuật đương đại Tokyo
Video games
Năm
Tên
Nhà phát triền
Nền tảng
1998
Jade Cocoon: Story of the Tamamayu
Genki
PlayStation
2001
Jade Cocoon 2
Genki
PlayStation 2
2002
Magic Pengel
Garakuda-Studio and Taito
PlayStation 2
2010
Ni no Kuni: Dominion of the Dark Djinn
Level-5
Nintendo DS
2011
Ni no Kuni: Wrath of the White Witch
Level-5
PlayStation 3
Quảng cáo
Phim tài liệu
- (1998) (cuộc gặp gỡ giữa Takahata Isao và đạo diễn ở Canada)
- (1999) (chuyến đi tìm hiểu cuộc đời Antoine de Saint-Exupéry của đạo diễn Miyazaki)
- (2004) (bộ phim tài liệu về nhà làm phim hoạt hình )
- (2005) (giới thiệu về bảo tàng Ghibli của Miyazaki Goro và Takahata Isao)
Các nhà sản xuất phim hoạt hình và các nhà thiết kế nhân vật đáng chú ý từ Studio Ghibli
Thành tựu
Những thành tựu đáng kể
Giải thưởng
Xem thêm
Tham khảo
Đọc thêm
- Cavallaro, Dani. . Jefferson, NC: McFarland & Company, 2006. ISBN 978-0-7864-2369-9. Template:OCLC.
- McCarthy, Helen. . Berkeley, Calif.: Stone Bridge Press, 1999. ISBN 978-1-880656-41-9. Template:OCLC. 2001 reprint of the 1999 text, with revisions: Template:OCLC.
- Miyazaki, Hayao. . Beth Cary and Frederik L. Schodt, trans. San Francisco: VIZ Media, 2009. ISBN 978-1-4215-0594-7. Template:OCLC.
- Miyazaki, Hayao.
(
出発点—1979~1996
)
. Tokyo: Studio Ghibli, Inc./Hatsubai Tokuma Shoten, 1996. ISBN 978-4-19-860541-4. Template:OCLC. Original Japanese edition.
- Miyazaki, Hayao.
- Miyazaki, Hayao. . Beth Cary and Frederik L. Schodt, trans. San Francisco: VIZ Media, 2014. ISBN 9781421560908. Template:OCLC.
- Miyazaki, Hayao.
(
折り返し点—1997~2008
)
. Tokyo: Iwanami Shoten, 2008. ISBN 9784000223942. Template:OCLC. Original Japanese edition.
- Miyazaki, Hayao.
- Odell, Colin, and Michelle Le Blanc. . Harpenden, Hertfordshire, England: Kamera, 2009. ISBN 978-1-84243-279-2. Template:OCLC.
Phim tài liệu
- . Phim tài liệu năm 1998, Nippon TV, 28 phút.
- . Phim tài liệu năm 2013 bởi Mami Sunada, 118 phút.
Liên kết ngoài
Template:Thể loại Commons
Template:Studio Ghibli Films
Template:Miyazaki Hayao
Template:Giải Viện Hàn lâm Nhật Bản – Best Film
Template:Ngành công nghiệp hoạt hình ở Nhật Bản
Thể loại:Studio Ghibli
Thể loại:Xưởng phim hoạt hình ở Tokyo
Thể loại:Xưởng phim hoạt hình Nhật Bản
Thể loại:Công ty anime
Thể loại:Tây Tokyo
