Iq là gì?

Chỉ số thông minh (IQ) là gì?

Trong khoa học, thuật ngữ thông minh thường đề cập đến cái mà chúng ta có thể gọi là trí thông minh học thuật hoặc nhận thức. Trong cuốn sách về trí thông minh của mình, giáo sư Resing và Drenth (2007) đã trả lời cho câu hỏi “trí thông minh là gì?” bằng cách sử dụng định nghĩa sau: “trí thông minh là toàn bộ khả năng nhận thức hoặc trí tuệ cần có để có được kiến thức và sử dụng kiến thức đó một cách tốt để giải quyết các vấn đề có mục tiêu và cấu trúc được mô tả tốt”.

Trong ngôn ngữ thông thường, người ta có thể nói rằng trí thông minh đề cập đến việc bạn thông minh hay thông minh như thế nào.

Mặc dù ban đầu nó được gọi là thang đo trí thông minh, được phát triển bởi nhà tâm lý học người Pháp, Alfred Binet, để đo lường khả năng tinh thần ở trẻ em. Nhưng giờ đây nó được sử dụng cùng với một số thang đo khác và được coi là một chỉ số chung về trí thông minh.

Chỉ số IQ bao nhiêu là bình thường?

Người có IQ 100 được coi là có chỉ số thông minh bình thường

IQ của một người có thể được tính bằng cách cho người đó làm bài kiểm tra trí thông minh. Bài kiểm tra IQ có điểm trung bình là 100 điểm và độ lệch chuẩn là 15 điểm.

Độ lệch chuẩn này có nghĩa là gì? Điều đó có nghĩa là 68% dân số đạt chỉ số IQ trong khoảng 85-115. Và 95% dân số có điểm IQ trong khoảng 70-130.

Thực tế, điểm chỉ số thông minh có thể thay đổi, rất khó để có được IQ chính xác hoàn toàn. Hãy nhớ rằng, có nhiều yếu tố bên ngoài có thể tác động tiêu cực đến điểm số của bạn. Chẳng hạn, nếu bạn cảm thấy không khỏe vào thời điểm bạn làm bài kiểm tra, bạn bị phân tâm bởi một điều gì đó, điểm số của bạn có thể thấp hơn thực tế. 

Ngoài ra, IQ cũng không phải tất cả khả năng của con người trong cuộc sống. IQ không thể đo lường được những thứ như khả năng thủ công, tài năng âm nhạc và hàng loạt khả năng khác có thể dẫn đến các thành công khác nhau trong cuộc sống.

Tuy vậy, điểm số của bạn trong các bài test IQ là dấu hiệu khá chính xác về khả năng suy luận, lý luận và giải quyết các vấn đề thường có trong nhiều giai đoạn của cuộc đời bạn.

Các bài kiểm tra IQ được sử dụng trong lĩnh vực tâm lý học

Thuật ngữ “chỉ số thông minh” lần đầu tiên được đặt ra vào năm 1912 bởi nhà tâm lý học người Đức, William Stern. Thuật ngữ này liên quan đến các bài kiểm tra trí thông minh được phát triển bởi các nhà tâm lý học Alfred Binet và Theodore Simon, người muốn xác định các sinh viên cần trợ giúp đặc biệt với chương trình giảng dạy ở trường.

Công thức ban đầu để tính IQ là:

Nói cách khác, mức độ thông minh của một người được đo bằng thương số của tuổi tâm thần và tuổi theo thực họ. Một đứa trẻ 10 tuổi có tuổi tâm thần 12 tuổi được coi là có IQ trung bình trên 120.

Vào những năm 1930, một bài kiểm tra trí thông minh dành cho người trưởng thành được thiết kế bởi nhà tâm lý học người Mỹ, David Wechsler, được gọi là Thang đo trí thông minh dành cho người lớn Wechsler (WAIS). Tiếp theo là Thang đo trí tuệ Wechsler dành cho trẻ em (WISC). 

Joel Schneider – một nhà tâm lý học tại Đại học bang Illinois cho biết, các bài kiểm tra IQ được thực hiện với nhiều mục đích khác nhau. Nhưng bất kỳ thử nghiệm nào trong số này đều có xu hướng chỉ hoạt động tốt đối với những người có chung nền văn hóa, giáo dục hoặc xã hội. Chẳng hạn, một người Hoa Kỳ không biết George Washington là ai có thể có trí thông minh thấp hơn mức trung bình. Nhưng ở Việt Nam, việc phải biết George Washington hay không ít tiết lộ về chỉ số IQ của người đó.

Để sử dụng các thang đo trí tuệ kiểm tra IQ của người Việt Nam, các bài test này cần được chuyển đổi sao cho phù hợp với văn hóa, xã hội, con người Việt và được test thử nghiệm trước khi được sử dụng rộng rãi. 

Thang đo WAIS IV để đo IQ

WAIS IV là thang đo IQ được sử dụng phổ biến nhất

Có nhiều cách để kiểm tra IQ nhưng hầu hết các bài kiểm tra liên quan đến một số vấn đề phải được giải quyết trong khung thời gian đã định trước, dưới sự giám sát. Các lĩnh vực được kiểm tra bao gồm kiến ​​thức bằng lời nói, tốc độ nhận thức, trí nhớ ngắn hạn và hình dung không gian.

Bài kiểm tra IQ tiêu chuẩn hóa phổ biến nhất được sử dụng hiện nay là WAIS IV với 10 tiểu nghiệm, 4 chỉ số chính:

• Chỉ số hiểu lời nói (hình thành các khái niệm ngôn ngữ, suy luận ngôn ngữ, kiến thức cá nhân thu nhận được từ môi trường) với các tiểu test: so sánh, vốn từ và thông tin.

• Chỉ số suy luận chi giác (xử lý không gian, tích hợp vận động- thị giác) với 3 tiểu test: ghép hình, tư duy ma trận, bài tập thị giác.

• Trí nhớ hoạt động (năng lực trí nhớ, suy luận ngôn ngữ) với 2 tiêu test: nhớ dãy số và số học.

• Chỉ số tốc độ xử lý (đo tốc độ của sự điều phối tâm vận động mắt tay) với 2 tiểu test: mã hóa và tìm ký hiệu.

Chỉ số thông minh của bạn là bao nhiêu?

Nếu chỉ số thông minh (IQ) của bạn là 100, thì có nghĩa là một nửa dân số đạt điểm cao hơn bạn. Nửa còn lại thấp hơn bạn. 

Và nó có nghĩa gì khi bạn có chỉ số IQ là 130? Điều đó có nghĩa là 97,5 phần trăm nhóm tuổi của bạn có điểm thấp hơn bạn. Chỉ có 2,5 phần trăm điểm cao hơn.

Theo kết quả từ các bài kiểm tra IQ phổ biến hiện nay, trí thông minh được xếp loại như sau:

• Chỉ số IQ từ dưới 85, thuộc loại thấp (tỉ lệ 16%)

• Chỉ số IQ từ 85-115, thuộc loại bình thường (tỉ lệ 68%)

• Chỉ số IQ từ 115-130, thuộc loại thông minh (tỉ lệ 14%)

• Chỉ số IQ từ 130-145, thuộc loại rất thông minh (tỉ lệ 2%)

• Chỉ số IQ từ 145 trở đi, thiên tài hoặc cận thiên tài (tỉ lệ 0.1%)

Chỉ số IQ trung bình của người Việt Nam

IQ người Việt Nam trung bình là bao nhiêu?

Theo thang điểm SD15 của bài IQ Test quốc tế, chỉ số IQ trung bình của người Việt Nam ở mức 96, cao hơn hầu hết các quốc gia trong khu vực (chỉ sau chỉ số IQ của người Singapore là 103) và cao hơn mức bình quân của khu vực Đông Nam Á.

Cũng trong bài viết này, chỉ số IQ của người Malaysia và người Brunei đứng thứ 3 trong khu vực Đông Nam Á với mức điểm 92.

Tiếp đến là Lào, Indonesia, Campuchia với chỉ số IQ ở mức 89.

Đứng cuối trong danh sách là Philippines và Myanmar với mức điểm 86.

Các yếu tố ảnh hưởng đến IQ

Giống như nhiều lĩnh vực khác trong đời sống, có nhiều tranh cãi về những yếu tố có khả năng ảnh hưởng đến chỉ số IQ của một cá nhân. 

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng IQ của một người dường như bị ảnh hưởng bởi các yếu tố môi trường như dinh dưỡng thời thơ ấu, những sự việc mẹ tiếp xúc trước khi sinh và thời gian cho con bú. 

Các nghiên cứu khác cho thấy mối tương quan giữa tình trạng xã hội của cha mẹ và IQ của cha mẹ với IQ của con. Nhưng cuộc tranh luận vẫn còn tiếp diễn, và người ta đặt ra các câu hỏi rằng “IQ của con có thể kế thừa bao nhiêu từ cha mẹ? Cơ chế kế thừa IQ là gì?”.

Ở một khía cạnh khác, có những người tin rằng IQ là một thuật ngữ dư thừa vì trí thông minh thực sự không thể được đo lường như một thực thể duy nhất và không được xác định về mặt di truyền. Họ tin rằng mỗi cá nhân sở hữu nhiều trí thông minh, sự phát triển phụ thuộc vào nền tảng xã hội của họ.

Tuy nhiên, khái niệm IQ vẫn được sử dụng rộng rãi trong nhiều bối cảnh trong xã hội hiện đại. Chẳng hạn, nó được sử dụng như một công cụ dự đoán thành tích học tập và thậm chí là dự đoán hiệu suất công việc, thông qua việc sử dụng kiểm tra tâm lý.

Các chỉ số khác liên quan đến IQ mà bạn nên biết

EQ, SI, SQ, PQ, AQ, CQ và MQ là gì?

Bên cạnh IQ, có một số khái niệm khác mà bạn cũng cần biết, bao gồm EQ, SI, SQ, PQ, AQ, CQ và MQ.

EQ là gì?

EQ (Emotional intelligence) – chỉ số trí tuệ cảm xúc là khái niệm được sử dụng để mô tả về khả năng nhận thức, đánh giá và quản lý cảm xúc của cá nhân và của người khác.

Giống như chỉ số IQ, chỉ số EQ cũng có thể dự đoán bằng các bài kiểm tra. Đối với nhiều người, trí tuệ cảm xúc quan trọng hơn trí thông minh trong việc đạt được các thành công trong sự nghiệp và cuộc sống. Đặc biệt, EQ có ảnh hưởng lớn đến thành công của những người làm trong lĩnh vực bán hàng, dịch vụ khách hàng,…

SI là gì?

SI (Social intelligence) – trí thông minh xã hội là những kiến thức chủ yếu có được thông qua học tập. SI khác với IQ – trí thông minh liên quan chủ yếu đến yếu tố di truyền.

SI phát triển từ kinh nghiệm của bản thân, được học hỏi từ thành công và các thất bại trong các thiết lập xã hội.

SQ là gì?

SQ (Spiritual Quotient) được biết đến với tên gọi trí thông minh tâm linh. Mặc dù được gọi là trí thông minh tâm linh, nhưng SQ không liên quan đến vấn đề tôn giáo. Nó liên quan đến phần não bộ cho phép chúng ta hy vọng, mơ ước, hình dung và kết nối chúng ta với mục đích của chúng ta trong cuộc sống.

Nó là yếu tố kích hoạt trí thông minh của chúng ta, lôi kéo chúng ta tìm kiếm ý nghĩa về một điều tốt đẹp hơn bằng cách phân biệt giữa thiện và ác.

SQ là trí thông minh làm chúng ta trở lên toàn vẹn. Đó là trí thông minh của tâm hồn, trí thông minh của bản ngã sâu thẳm.

PQ là gì?

PQ (Passion Quotient) – chỉ số say mê là một thuật ngữ mới được tác giả Virender Kappor sáng tạo ra để đề cập đến nhiệt huyết, niềm đam mê của con người với một thứ gì đó.

AQ là gì?

AQ (Adversity Quotient) – chỉ số biểu thị khả năng vượt qua nghịch cảnh, bất hạnh,… được biết đến với tên gọi ngắn gọn là chỉ số vượt khó.

Chỉ số vượt khó là điểm số đo lường khả năng của một người đối phó với nghịch cảnh trong cuộc sống của người đó. Do đó, nó cũng được các nhà khoa học gọi với tên gọi là khả năng phục hồi. Thuật ngữ này được Paul Stoltz đưa ra vào năm 1997 trong cuốn sách “Adversity Quotient”.

CQ là gì?

CQ (Cultural Quotient)- trí tuệ văn hóa là một chỉ số được công nhận trên toàn cầu được sử dụng để đánh giá về khả năng liên hệ và làm việc hiệu quả giữa một người với những người đến từ nền văn hóa khác. 

Thuật ngữ này vượt xa các quan niệm về sự nhạy cảm, nhận thức văn hóa hiện có. Với trí thông minh văn hóa, bạn sẽ biết cách sử dụng chiến lược khác biệt văn hóa để đưa ra những giải pháp sáng tạo hơn.

MQ là gì?

MQ (Moral Quotient)- chỉ số đạo được sử dụng để đánh giá các kỹ năng riêng tư, xã hội, tình cảm, đạo đức và những kỹ năng tạo nên tính cách, hành vi đạo đức của con người. Những kỹ năng này vô cùng cần thiết giúp bạn đối phó với các áp lực và làm việc đúng.

Chỉ số IQ, EQ, SQ, AQ,… của bạn là bao nhiêu? Hãy chia sẻ với chúng tôi trong phần bình luận nhé!

Hi vọng những thông tin cơ bản về chỉ số thông minh – IQ mà chúng tôi chia sẻ trong bài viết này sẽ hữu ích với bạn!