Nếu đang học cách viết review sách thì chắc nịch bạn sẽ tìm được nhiều ý tưởng hay từ nội dung này. Mình sẽ chia sẻ với bạn từ tư duy đến hướng dẫn cụ thể cách mình làm để bạn tham khảo nhé!
1. Viết review sách là gì?
Chắc hẳn bạn đã từng nghe qua ở đâu đó từ review nói chung và review sách nói riêng. Vậy phải hiểu review sách như vậy nào?
1.1. Theo từ điển
Nghĩa của review theo từ điển Cambridge thì:
-
Tư duy hoặc nói về điều gì đó một lần nữa, để thay đổi nó hoặc để mang ra quyết định.
-
Nếu các nhà phê bình review một quyển sách, vở kịch, bộ phim, v.v. thì họ sẽ viết ý kiến của họ về nó.
-
Học lại những gì bạn đã học, để chuẩn bị cho kỳ thi.
Vậy, theo từ điển thì có thể hiểu: viết review sách là nói lên ý kiến, nhận xét của người viết về một quyển sách nào đó.
1.2. Theo thực tiễn
Trên thực tiễn, review sách vẫn được nhiều người hiểu như review quán ăn, review sản phẩm nào đó… Có nghĩa là người review sẽ phân phối thông tin về đối tượng cần review và hướng tới việc nhận xét xem có nên mua hoặc sử dụng sản phẩm/dịch vụ đó hay không.
Tuy nhiên, review sách (và review phim ảnh…) khác với review thông thường ở chỗ: cách người review tiết lộ nội dung sách nhiều hay ít sẽ tác động đến trải nghiệm sau này của người đọc. Người review sách cần ý thức ranh giới giữa việc review và spoil (mặc dù không phải lúc nào cũng rõ ràng).
Bạn cần tự hỏi: “Tiết lộ” bao nhiêu là đủ? Bao nhiêu là đủ để người đọc biết đây là quyển sách mình cần và đủ để người đọc vẫn có những xúc cảm trọn vẹn với quyển sách?
2. Cách viết review sách đúng theo nhu cầu người đọc
Cách review về một quyển sách không phải ai cũng giống ai. Bản thân mình không đề cập cái nào đúng, cái nào không. Ở đây, mình hướng tới nhu cầu người đọc mà tạm chia thành ba cách viết review như sau:
2.1. Đây có phải là quyển sách tôi cần đọc?
Với cách viết review sách này, bạn hướng tới đối tượng muốn tìm một quyển sách hay để đọc nhưng không biết đây có phải là quyển sách có nội dung mình cần hoặc mình thích hay không. Bởi, tên gọi vẫn chưa đủ để người đọc hình dung đề tài chính của quyển sách.
Ở dạng review này, bạn – người viết review nên đề cập đến các vấn đề như:
-
Tác giả
Có thể với nhiều người đây là thông tin không trọng yếu. Nhưng mình cho rằng: tư tưởng, công việc… của tác giả tác động không nhỏ đến những gì bạn sẽ đọc. Do đó, một tí thông tin về tác giả sẽ hữu ích cho độc giả của bạn.
-
Hình thức sách
Mình thường quan tâm đến độ dày mỏng, màu sắc, hình ảnh, cách trình bày… Những điều này, không ít thì nhiều cũng sẽ thúc đẩy đến trải nghiệm đọc sách của tất cả chúng ta.
-
Nội dung chính của sách
Đây là phần trọng yếu nhất của nội dung review sách. Bạn cần lựa chọn những nội dung thiết yếu để “tiết lộ” cho người đọc, đảm bảo “vừa đủ” thông tin để người đọc mang ra lựa chọn: đây có phải là quyển sách mình cần hay không?
-
Ai nên đọc sách này?
Bạn có thể gợi ý những nhóm đối tượng nào sẽ thích hoặc cần quyển sách? Đây sẽ là thông tin tham khảo hữu ích cho người đọc, đặc biệt nếu bạn là một người chuyên review sách hoặc nội dung sách là chuyên nghề của bạn.
-
Có thể mua sách ở đâu?
Những nội thường được quan tâm như nơi mua sách thuận tiện nhất, giá bìa, giá mua online, địa chỉ có khuyến mãi…
2.2. Chia sẻ xúc cảm, phản hồi về sách
Tuy nhiên, có người đọc bài review sách để cùng chia sẻ, phản hồi về quyển sách. Trong trường hợp này, có thể cả người viết review và người đọc bài review đã xem qua quyển sách đó. Nội dung bài review là những phân tích, những mẩu truyện, xúc cảm xung quanh các cụ thể ấn tượng trong sách.
2.3. Phối hợp giữa khách quan và chủ quan
Ngoài ra, không ít người vừa muốn có thông tin khách quan để biết về đề tài (nội dung chính) của quyển sách, vừa muốn nghe cảm nhận cá nhân của người review về quyển sách. Sự phối hợp giữa những thông tin khách quan và các ý kiến chủ quan sẽ mang tính chất tham khảo, giúp người đọc chọn được đầu sách thích hợp cho mình.
Để xem xét tỉ lệ “khách quan”, “chủ quan” của bài review, bạn có thể xem xét thể loại sách mà mình đang viết review, có thể chia làm:
-
Sách phi hư cấu (Non-fiction), tức là những sách như sách Self-help, tiểu sử, hồi ký, sách khoa học, sách tư duy… : Tỉ lệ các thông tin khách quan thường cao hơn.
-
Sách hư cấu (Fiction), có thể là tiểu thuyết, truyện ngôn tình, trinh thám, tản văn…: Thường là xúc cảm cá nhận của người review so với sách.
3. Cách viết review sách hay
Để viết được bài review sách hay, mình có vài cách gợi ý cho bạn như sau:
3.1. Đừng để người đọc lạc vào mê cung chữ
Chắc hẳn bản thân bạn cũng sẽ cảm thấy rất khó chịu khi đọc một nội dung mà vừa đọc vừa phải căng thẳng sắp xếp các nội dung lại với nhau. Vì vậy, khi viết, bạn đừng để độc giả rơi vào mê cung với một rừng chữ sáo rỗng. Để khắc phục điều này, bạn có thể:
-
Về nội dung: Phân tách bố cục, luận điểm rõ ràng cho nội dung
-
Về hình thức: Thường xuyên ngắt đoạn, ngắt ý.
3.2. Trải nghiệm của cá nhân khi đọc sách
Thực tiễn, rất nhiều người viết content không có thời cơ sử dụng sản phẩm, dịch vụ mà mình viết. Tuy nhiên, với thể loại content viết review, trong đó có review sách, để viết hay thì việc trực tiếp trải nghiệm sản phẩm là điều thiết yếu.
3.3. Viết review với sở thích riêng
Chắc hẳn bạn đã gặp trường hợp, cùng một mẩu truyện cười nhưng hai người kể khác nhau thì có người bạn thấy hài hước nhưng có người thì không rồi đúng không? Bài review sách có phong thái sẽ để lại ấn tượng cho độc giả. Điều này có thể sẽ phụ thuộc vào cá tính, sự sáng tạo và định hướng riêng của bạn.
3.4. Thêm một số trích dẫn hay trong sách
Với những người thích đọc sách thì trích dẫn là một phần rất thú vị và mê hoặc, nhất là những trích dẫn hay. Do đó, nếu bài review sách có thêm nội dung này sẽ giúp độc giả “tiếp xúc” với tác giả và hiểu hơn về trí não của sách.
Tuy nhiên, bạn cần lưu ý, việc trích dẫn phải có sự chọn lọc nhất định về số lượng. Cái gì quá thì không tốt và đôi lúc còn phản tác dụng nữa đấy nhé!
3.5. Hình thức cũng khá trọng yếu
Không cần là một bài review sách, một nội dung bình thường cũng đã cần phải Note đến hình thức. Tuy nhiên, mình vẫn muốn nhắc đến ở đây cho đầy đủ. Những nội dung bạn cần quan tâm như:
-
Chính tả
-
Trình bày bố cục (cỡ chữ, đậm nghiêng…)
-
Ngắt đoạn
-
Hình ảnh
3.6. Bài review sách nên dài bao nhiêu chữ?
Bạn sợ rằng nội dung không đủ dài nhìn không “hoành tráng”? Quan niệm của mình, dài hay ngắn không phải vấn đề chính, mà vấn đề chính là độ dài phải tương xứng với khối lượng và giá trị của thông tin. Viết ngắn nhiều khi còn khó hơn cả viết dài.
4. Các bước viết một bài review cụ thể
Dưới đây là gợi ý của mình 08 bước để hoàn thiện một nội dung review sách hay:
Bước 1: Chọn sách để review
Bạn có thể chọn sách theo các tiêu chuẩn sau:
-
Sách có nhiều người tìm (Nếu vừa có nhiều người tìm kiếm vừa ít người review thì khả năng SEO bài review của bạn sẽ cao hơn).
-
Thể loại sách bạn yêu thích (Để bạn dễ đọc hơn).
-
Sách độc giả thấy hay và thú vị (Để bạn có xúc cảm chia sẻ hơn).
Bước 2: Đọc sách và highlight nội dung ấn tượng
Khi đọc và có ý định review sách thì chúng ta nên chuẩn bị bút highlight để tô vào những nội dung khiến bạn ấn tượng hoặc những ý chính của chương sách. Thông qua những nội dung được highlight, bạn có thể nhanh chóng “hồi tưởng” lại những gì mình đã đọc.
Bạn cũng có thể dễ dàng chọn một số trích dẫn hay của sách để thêm vào bài review sau này. (Bạn có thể dùng hai màu bút, một màu để tô ý chính còn một màu để tô những câu hay).
Bước 3: Lên dàn ý bài review sách
Rất trọng yếu nha các bạn! Bạn hãy gạch đầu dòng những ý chính lớn, sau đó tiếp tục phát triển các ý lớn đó thành các ý nhỏ hơn. Bạn có thể khởi đầu với những ý chính lớn như:
-
Thông tin giới thiệu về nội dung sách
-
Sách có điểm gì hay bạn thích?
-
Sách có điểm gì còn hạn chế?
-
Bạn có lời khuyên hoặc gợi ý gì cho người đọc không?
Bước 4: Viết mở bài – Mê hoặc để giữ chân người đọc
Mở bài mê hoặc sẽ là nguyên nhân để độc giả tiếp tục đọc những nội dung tiếp theo. Tuy nhiên, bạn lưu ý đừng mở bài quá dài dòng, khiến độc giả “chưa kịp” biết bạn đang viết về điều gì thì đã “thoát” ra rồi.
Bước 5: Viết thân bài – Rõ ràng, mạch lạc
So với thân bài review sách, bạn triển khai các nội dung đã chuẩn bị ở dàn ý. Bạn nhớ đảm bảo tính rõ ràng và mạch lạc của từng mục nhé!
Bước 6: Viết kết bài – Gợi ý cho người đọc
Ở kết bài, bạn hãy tóm tắt, tổng hợp hoặc nhận xét lại nội dung bài review. Bạn cũng có thể gợi ý cho người đọc những quyển sách cùng đề tài, cùng tác giả hoặc sách có nội dung mở rộng… để người đọc tham khảo.
Bước 7: Thêm hình ảnh vào bài review sách
Xong phần nội dung “thô”, bạn chuẩn bị một số hình ảnh của quyển sách để thêm vào nội dung. Bạn có thể chụp sách với các background khác nhau (ví dụ: chụp bạn cầm sách trên tay, chụp với các phụ kiện trang trí, chụp ngoại cảnh…).
Tiếp theo, để ảnh lung linh hơn, bạn có thể sử dụng một số PM chỉnh sửa hình ảnh đơn giản.
Bước 8: Đọc lại để chỉnh sửa (nếu có)
Đây là bước cuối cùng để hoàn thiện bài review sách. Khi đọc lại, bạn sẽ vừa thưởng thức thành tựu vừa rà soát lại để phát hiện những lỗi vô tình xuất hiện trong nội dung.
5. Tạm kết
Review sách là một dạng nội dung khá thông dụng của các content writer, blogger… Tuy nhiên, mỗi người lại có cách viết review sách khác nhau. Kì vọng chia sẻ này hữu ích để bạn có thêm ý tưởng cho nội dung của bạn!
Giang Béc
